|
Obszar Badań stanowi wyżynna zlewnia potoku Grodarz, położonego
u zbiegu trzech krain fizjograficznych: Płaskowyżu Nałęczowskiego,
Rowniny Bełżyckiej i Małopolskiego Przełomu Wisły. Zajmuje ona obszar
ok. 2900 ha. Wyjątkowo bogata krajobrazowo część północna zlewni
położona jest na skraju lessowego Płaskowyżu Nałęczowskiego -jest
to obszar pocięty różnymi formami wąwozów znajdujących się w różnych
stadiach rozwoju (łącznie ich długość wynosi ok. 56km).Specyfika
leżącego u wylotu zlewni miasta Kazimierza Dolnego sprawia,że wiele
wąwozów ma swoje nazwyi często datowaną historię - najbardziej znanymi
są Korzeniowy Dół, Norowy Dół, Chołajowy Dół, czy wreszcie wąwozy:
Małachowskiego i Plebanka, które posiadają częściowo wybrukowane
dno.
Obecności wąwozów i zboczy o dużych spadkach towarzyszą procesy
erozji wodnej powierzchniowej, sporadycznie wgłębnej (sufozji) a
także lokalnie ruchy masowe. Wąwozy wpływają również silnie na gospodarkę
wodną zlewni przyspieszając spływ powierzchniowy i zmniejszając
retencję przyległych upraw. W historii Kazimierza zapisały się spradyczne,
ale bardzo gwałtowne spływy błotne towarzyszące oberwaniom chmury
i intensywnym roztopom śniegowym. Jednym z ostatnich takich kataklizmów
został nawiedzony Kazimierz w kwietniu 1976r., kiedy to na rynek
napłynęły masy błota wzbogacone o zawartość wysypiska śmieci zlokalizowanego
w jednym z rozcięć bocznych Chołajowego Dołu (można tam jeszcze
zobaczyć starą przegrodę betonową). Intensywność tego opadu wynosiła
około 40mm/h, a czas trwania 1h.
Wąwozy niechybnie zagrażają miastu, ale jednocześnie to właśnie
one stanowią o jego specyfice i klimacie. Każdy to przyzna - na
dobrą sprawę, gdyby nie erozja wąwozowa obszarów zalesionych na
obszarach lessowych prawie by nie było! Klimatyczne i zdrowotne
walory świeżych siedlisk grądowych porastających wąwozy, możliwość
napotkania chronionych i żadkich gatunków zwierząt i roślin oraz
wyłaniająca się gdzie nie gdzie historia tego obszaru oraz samo
miasto Kazimierz - "Perła Renesansu" tworzą krajobraz
zlewni Grodarza - krajobraz który czasami trzeba okiełznać, ale
przede wszystkim chronić.
|
